صدای پنجشیر؛ جایی برای گردآوری و بازتاب فرهنگ، آموزش و روایتهای خودمان، از زبان خودمان
گزارشی از محفل عید سعید قربان در شهر فرانکفورت
9.6.2025
:صدایی از ریشه
روز گذشته، در تالاری بزرگ در شهر فرانکفورت، محفلی باشکوه به مناسبت عید سعید قربان برای پنجشیریان عزیز برگزار شده بود؛ محفل انس و دیدار، با حضور خانوادههای گرامی، پیر و جوان، زن و مرد، گردهمآمده از راههای دور و نزدیک. مردمی که نه تنها در داخل کشور، بلکه در بیرون از مرزهای جغرافیا، چون آب صدپارهای که دوباره به هم میپیوندند و دریای خروشان همبستگی میشوند، هرگونه خفقان، تبعید، و تفرقه را نه سنگ راه، که به کوههای عظیم ایستادگی و غرور بدل کردهاند. مردمی که در طول تاریخ، شکوه مقاومت و نجابت خود را نه یکبار، که بارها اثبات کردهاند و همچنان میکنند.
تا باد چنین بادا: همبسته، متحد، همدل، همصدا،همآواز
بخش موسیقی محلی این محفل، رنگ و روح ویژهای به شب داد؛ جایی که هنر نه فقط برای طرب، که برای تعهد به تاریخ و هویت به صحنه آمد
جانآقا لشکری، محلی خوان گرانقدر، این بخش را با خوانش مقام دلنشین آغاز کرد؛ مقامی که بهعنوان مقدمهای اصیل در سنت موسیقی پنجشیر پیش از اجرای «قرصک» خوانده میشود. نوای او چون نغمهای برخاسته از اعماق دل کوهساران، حضار را به سکوت و شگفتی فرو برد؛ گویی نفسهای محفل به احترام آن آواز درنگ کردند
سپس، با اجرای قرصک – این ترانهی رزم و رقص، این آیین زندگی و مقاومت – اوجی پدید آمد که دل هر شنوندهای را به سفر میبرد؛ سفری از دشتهای دور تا قلههای بلند، از خاطرات تلخ تا امیدهای ماندگار. صدا چنان طنین افکند که مهمانان محفل را غرق در شور و خاطره کرد
و آنگاه، حضور موسی شاهین، جوان هنرمند و معروف کشور که خود از قربانیان خاموش هنر و هویت در وطن است، جانی تازه به فضا بخشید. موسی، آوازخوانی از پنجشیر، که دیری نمیگذرد از سرزمینی رانده شده که باید در آن میخواند، اما اکنون در تبعید، در آلمان، صدایش را به نشانهای از پایداری مردمش بدل ساخته است. دیشب، او با خواندن مقامها و قرصکهای اصیل پنجشیری، با صدایی دلنشین، پرتوان و سرشار از پیامهای تاریخی و هویتی، بر شکوه محفل افزود.
صدایشان، صدای ما بود
صدای مردمی که درد را به زیبایی ترجمه میکنند؛ مردمی که در روزهای دشوار، شکسته نمیشوند بلکه ریشه میدوانند. بلی، آنچه در آن شب طنین افکند، صدای وصل بود، صدای امید، صدای زدودن ابرهای سیاه که بر غرور تاریخی و افتخارات هویتی ما سایه افکندهاند
این صدا، صدای پنجشیر بود. صدای مردمی که هیچ هیولایی را توان خاموشکردنشان نیست. مردمی که آوازشان نه از گلو، بل از ژرفای جان و ریشههای هزار ساله برمیخیزد. این صدا، صدای زندگی شرافتمندانه، صدای عدالت و آزادگیست
از جانآقا لشکری و موسی شاهین عزیز، که در این شب با نور صدایشان دلهامان را گرم کردند، سپاس بیپایان داریم. آنان نهتنها هنرمند، بل پیامرسانان سکوتهای پرشکوه و فریادهای پنهان مردمشان بودند.
تا باد چنین بادا
و این صدا – این پژواک کوهساران –
رساتر، ژرفتر و ماناتر باد
با مهر و حرمت
لطف الرحمن شفیق
8.6.2025
همایش به مناسبت تجلیل عید سعید قربان
عید قربان، یکی از مهمترین مناسبتهای دینی و فرهنگی ما، یادآور فداکاری، بخشش و صبر است؛ مفاهیمی که نه تنها در متون دینی، بلکه در رفتارهای انسانی و اجتماعی ما جایگاه والایی دارند. این روز بزرگ فرصتی است برای گردهمایی خانوادهها و تجدید پیوندهای انسانی و معنوی. اما برای بسیاری از هموطنانی که در دیار غربت به سر میبرند، به ویژه کسانی که تازه به این وضعیت سخت گرفتار شدهاند، عید رنگی متفاوت دارد؛ رنگی از غربت، تنهایی و فقدان.
مهاجرت ناگهانی و دوری از وطن میتواند آثار روانی عمیقی بر فرد بگذارد. دوری از محیط آشنا، خانواده و فرهنگ بومی، استرسهای شدیدی ایجاد میکند که ممکن است به افسردگی، اضطراب و احساس ناامنی منجر شود. این وضعیت در روزهای خاص فرهنگی و مذهبی، مانند عید قربان، که در گذشته با حضور و همراهی جمعی گره خورده، تشدید میشود. حس فقدان، دوری و تنهایی در این روزها به شکل ملموستری خود را نشان میدهد.
اما این درد غربت تنها یک تجربه فردی نیست؛ بلکه یک چالش اجتماعی است که نیازمند همدلی، درک و حمایت از سوی جامعه میزبان و همچنین میان اعضای جامعه مهاجر است. پذیرش تفاوتهای فرهنگی و زبانی، فراهم کردن فرصتهایی برای تعامل و ارتباط فرهنگی، و احترام به هویتهای متنوع، از مهمترین راهکارهای کاهش این درد است.
با این حال، پذیرش تفاوتها به معنای چشمپوشی از ارزشها و اصول بنیادین انسانی نیست. بلکه باید بهترین وجوه فرهنگها را به خدمت گرفت و صفات مخرب مانند زورگویی، حسادت،خودخواهی، رقابتهای ناسالم، جاهطلبی افراطی و نفرتپراکنی را کنار گذاشت. این صفات، همان عوامل تاریخی و اجتماعیاند که سالها ما را به چرخهای از رنج، بیعدالتی و جدایی کشاندهاند و نباید اجازه دهیم در غربت نیز تکرار شوند.
پایبندی به قانون، احترام متقابل در گفتار و رفتار، و دوری از تعصبات قومی، مذهبی و سیاسی، میتواند بنیان روابط سالم و پایدار در جامعه جدید باشد. جوامعی که توانستهاند این اصول را رعایت کنند، زندگی مهاجران در آنها از آرامش و امنیت بیشتری برخوردار بوده است.
در نهایت، عید قربان در غربت فرصتی است برای بازخوانی این درسها: درسی از صبر، ایثار و بخشش؛ درسی از امید و تلاش برای ساختن آینده بهتر.
امید است که این عید، چراغ راه ما باشد تا با همدلی، احترام و پذیرش تفاوتها، روزهای روشنتری بسازیم و درد غربت را به تجربهای برای
رشد و همزیستی مسالمتآمیز تبدیل کنیم.
بیایید آنچه ما را ویران کرده—از حسادت، تکبر، خود خواهی، رقابت ناسالم و تعصبات کور—پشت سر بگذاریم، و به جای آن، فرهنگ گفتوگو، احترام، قانونمندی و باهمی را پایه بگذاریم.
عید تان مبارک
لطف الرحمن شفیق
6.6.2025
،با عرض درود و سلام
امیدوارم روزهای عیدتان در کنار خانواده،دوستان و عزیزان تان، با مهربانی و دوستی طعم بگیرد
باشد که این روزها نه تنها تقویم را عوض کند، بل دلها را نیز نرم تر دست ها را گشاده تر و نگاه ها را روشن تر سازد
کاش در این عید، هر چه را که باید قربانی کنیم نه از جنس گوسفند که از جنس خشم کینه، حسرت و دوری باشد
و کاش روزی های عمرتان همچو این روزهای عید پر باشد از خنده های صادقانه بوی نان تازه نگاه مهربان مادر آغوش گرم دوست و امیدهایی که تا انتهای سال دوام داشته باشند
عید قربان روز تجدید عهد است؛ نه تنها با خدا، بل با خودمان با انسانیت با زندگی
پس بیایید عید را نه تنها جشن بگیریم، بل زندگی کنیم
با آرزوی عیدی سرشار از خوشی صفا سلامت و عافیت برای شما، و همه ی عزیزانتان
عید تان مبارک
4.6.2025
پیشاپیش فرارسیدن عید سعید قربان مبارک باد
باشد که این عید، نویدبخش پایان رنجها و محنتها باشد؛
،عیدی که هیچ خانهای داغدار نباشد
.و دل هیچ مادری در انتظار عزیز نماند
،آرزو دارم که هر روزتان همچون روز عید
سرشار از صفا، مهر، روشنی و لبخند باشد
.عیدتان پربرکت و دلهاتان آرام باد
18.Mai.2025
زمزمه ی امید
به نام روشناییای که هرگز خاموش نمیشود
نگاه کنید ... در دل این شب دراز، ستارهها هنوز میدرخشند
درخت امید هنوز ریشه در خاک غیرت شما دارد و برگهایش با نسیم صبوریتان میرقصند
اگرچه درها بستهاند، اگرچه دیوارها بلندتر از پیشاند، اما هیچ دستی نمیتواند پنجرهی دعا را ببندد، هیچ ظلمتی چراغ دلهای روشن را خاموش نمیتواند کرد
آری، جهان شکسته است، اما انسان هنوز ایستاده است
دلهای بیدار شما، چشمانتظار نور نیستند، بلکه خود سپیدهدماند
معجزهای اگر هست، در عزم شماست، در لبخند کودکی که با شکم گرسنه هنوز آواز زندگی را میخواند،
در دعای مادریست که شب را با اشک میخوابد و با امید بیدار میشود
هیچکس از بیرون نخواهد آمد که در را به روی ما بگشاید
نه از شمال، نه از جنوب، نه از غرب و نه از شرق
درِ بستهای اگر هست، کلیدش در دستان شماست
:
در خردتان، در همبستگیتان، در باور ریشهدار شما به روشنی و عدالت
دشوار است، بلی
اما شما فرزندان همان خاکید که بارها از دل تنگناها، بارها از دل یخبندان تاریخ، آفتاب را برخیزانده است
باید باور کنیم: هر تاریکی سرانجام مغلوب روشنیست،
و هر زمستان، آستانهی بهاری نو
برخیزید
رونده باشید، نه ایستاده
برافرازید پرچم امید را، نه با فریاد، که با عمل؛
با شکیبایی، با خرد، با همدلی
زنده باشید،که زنده بودن، خود بزرگترین معجزه است
_ ل.ر.شفیق _
مقالههایی زیبا و خواندنی در راهاند؛ به زودی با دل و جان تقدیمتان میکنیم، شاید که گرمایی باشد برای دلهای دور و روشناییای برای راههای ناپیدا